ซิลิโคนคืออะไร ? ใช่อันเดียวกับซิลิคอนหรือไม่ ?

ก่อนอื่น อย่าเพิ่งสับสนระหว่างซิลิโคนกับซิลิคอน ซิลิโคนเป็นสารประกอบโพลีเมอร์ ซึ่งทำมาจากซิลิคอนคาร์บอนและอะตอมไฮโดรเจน ซิลโคนอาจอยู่ในรูปของแข็ง ของเหลวหรือเจล ความยืดหยุ่นหรือความแข็งของผลิตภัณฑ์ซิลิโคนนั้น ขึ้นอยู่กับสารตั้งต้นที่ใช้ผลิต ในขณะที่ซิลิคอนเป็นองค์ประกอบที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ ไม่ได้เกิดจากการสังเคราะห์ขึ้นมาแบบซิลิโคน

คุณสมบัติเด่นของซิลิโคน

ความพิเศษของซิลิโคนที่ไม่มีใครเทียบได้ คือเป็นวัสดุที่มีน้ำหนักเบา กันน้ำได้ดี กันรั่วกันซึมได้ไร้ที่ติ อีกทั้งมีฉนวนกันความร้อนได้ดีเนื่องจากเป็นตัวหุ้มฉนวนทำให้การนำไฟฟ้าต่ำ จึงป้องกันไฟ ประกายไฟ และทนความเสื่อมของแสงอัลตราไวโอเล็ต นอกจากนี้ ยังมีความสามารถในการไม่เกาะติดผิว ทำให้ซิลิโคนเป็นวัสดุที่ใช้ซ้ำได้สำหรับแม่พิมพ์อบขนม และเครื่องใช้ในครัวเรือน ปัจจุบัน ยังนิยมนำไปใช้ในอุตสาหกรรมยานยนต์ และก่อสร้างอีกด้วย

ซิลิโคนที่ปลอดภัยสำหรับทำอาหารเป็นอย่างไร ?

ไม่ใช่ซิลิโคนทุกชนิดหรอกนะ ที่เหมาะสำหรับใช้งานกับการทำอาหาร ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับความบริสุทธิ์ของซิลิโคน โดยซิลิโคนเกรดสำหรับทำอาหารนั้น จะไม่มีสารเติมแต่งหรือสารเคมีใดๆ จึงปลอดภัยต่อการสัมผัสกับอาหารโดยตรง และต้องได้รับมาตรฐานจากองค์การอาหารและยาหรือมีป้ายกำกับว่า ‘Food-Grade’ เท่านั้น อย่างไรก็ตาม หากคุณยังไม่มั่นใจว่า ซิลิโคนที่จะนำมาใช้อบอาหารและขนมนั้น ปลอดภัยจริงหรือไม่ ลองนำเคล็ดลับต่อไปนี้ไปใช้พิจารณาก่อนเลือกซื้อ

1. ต้องแน่ใจว่าเป็นซิลิโคนเกรดสำหรับทำอาหาร 100% เท่านั้น

ซิลิโคนเกรดที่ใช้ทำอาหารนั้น คือความบริสุทธิ์ต้อง 100% ซึ่งสามารถตรวจสอบได้จากฉลากที่ระบุบนผลิตภัณฑ์ หรือทดสอบได้จากการลองบิดหรือยืดผลิตภัณฑ์ หากส่วนใดส่วนหนึ่งเปลี่ยนเป็นสีขาวเมื่อถูกบิดหรือยืด แสดงว่ามีสารเติมแต่งปนอยู่

2. เลือกซื้อซิลิโคน สินค้าจากจีน จากผู้ผลิตที่มีชื่อเสียงหรือตัวแทนนำเข้าที่ไว้ใจได้

แม้ว่าจะมีการรับรองจากองค์การอาหารและยาหรือ FDA เพื่อแสดงถึงความปลอดภัยต่อการผลิต แต่สำหรับผู้ผลิตบางราย อาจอ้างได้ว่าผลิตภัณฑ์ของเขานั้นเป็น ‘Food-Grade’ เช่นกัน อย่างไรก็ตาม หากผลิตภัณฑ์ซิลิโคนมีราคาถูกเกินไป ควรสอบถามถึงแหล่งที่มา ซึ่งอาจมีความเสี่ยงที่ซิลิโคนอาจละลายได้ทันทีหลังจากใช้งานเพียงครั้งเดียว เพื่อความปลอดภัย ควรซื้อจากผู้ผลิตที่ไว้ใจได้เท่านั้น หรือสั่งซื้อสินค้าจากจีนจากร้านค้าที่เชื่อถือได้ อาทิ พิมพ์ซิลิโคนจากร้านค้าใน Taobao

3. ต้องปลอดสาร BPA และตะกั่ว

พลาสติกเกือบทุกชนิดที่ผลิตขึ้นเพื่อใช้งานกับอาหารนั้น ควรปลอดจากสาร BPA และสารตะกั่ว เนื่องจากพบว่ามีผลต่อระบบประสาท เซลล์สมอง ฮอร์โมนการเจริญเติบโต และการสืบพันธุ์ แม้ว่า BPA จะมีคุณสมบัติที่ช่วยให้พลาสติกนั้นมีความแข็งแรง ใส ไม่แตกง่าย แต่เมื่อ BPA โดนความร้อนจากการต้ม นึ่ง หรือตากแดดเป็นเวลานานๆ อาจเสี่ยงทำให้สารเหล่านี้ละลายและเป็นพิษต่อร่างกายในระยะยาว

4. หลีกเลี่ยงการใช้ซิลิโคนกับอุณหภูมิสูงจัด

จากการศึกษาเกี่ยวกับชิ้นส่วนต่างๆ ของซิลิโคนสำหรับอบขนมและเครื่องครัวที่ทำจากซิลิโคนนั้น พบว่า ซิลิโคนจะมีการปล่อยสาร siloxane ออกมาเป็นจำนวนมากเมื่อมันถูกความร้อน โดยเฉพาะเมื่อมันสัมผัสกับอาหารที่มีไขมันสูง ความร้อนจะเป็นตัวกระตุ้นให้มีการปล่อยสารดังกล่าว ซึ่งจะส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาว เพราะฉะนั้น บางครั้งการใช้หม้อดีบุกเก่าๆ วางถาดรองอบด้วยกระดาษ ถึงจะเป็นวิธีที่ล้าสมัย แต่อาจเป็นทางเลือกที่ดีกว่า